Rusiya və ABŞ prezidentləri Vladimir Putin və Donald Trampın G20 sammiti çərçivəsində Osaka danışıqları sona çatıb.
****
Görüşün sonunda prezidentlər hər iki tərəfin, eləcə də bütün dünyanın münasibətlərin yaxşılaşdırılmasında maraqlı olduğunu bildiriblər.
****
Rusiya prezidenti Vladimir Putin bu mövzuya toxunmaq niyyətində olduğunu əvvəllər də bəyan edib. FT-yə verdiyi müsahibədə o, Trampla strateji hücum silahlarının azaldılması haqqında müqavilənin (SNV-3) uzadılmasını müzakirə etmək niyyətində olduğunu qeyd edib. Putinin sözlərinə görə, Rusiya sazişin uzadılmasını müzakirə etməyə hazırdır, amma “amerikalı tərəfdaşlar tərəfindən heç bir təşəbbüs yoxdur”.
“Əgər indi danışıqlar başlamasa, hər şey “öləcək”.
****
Tramp mənbənin sözlərinə görə, nümayəndə heyətinin gündəliyini dəqiqləşdirib
“Beləliklə, biz silahlara nəzarət haqqında danışacağıq?”— o soruşub. Buna cavab olaraq, Milli Təhlükəsizlik köməkçisi Con Bolton qətiyyətlə baş əyib.
****
Bu arada RİA “Novosti” Osakadaki Putin və Tramp görüşünün bəzi detallarını açıqladı. Belə ki, protokol çəkilişindən əvvəl danışıqlar otağında olan mənbə agentliyə bildirib ki, Amerika prezidenti görüşə birinci gəlib və öz köməkçiləri və nazirləri ilə söhbət edib.
****
Putin və Trampın görüşü sona çatdı. Görüş 1 saat və 20 dəqiqə davam etdi.
****
Ümumiyyətlə, Putin və Tramp nadir hallarda görüşürlər. İkitərəfli danışıqlar formatında dəyərli görüşlərini isə barmaqla saymaq olar. Ötən il noyabrın 11-də onlar Parisdə, dekabrın 1 — də Buenos-Ayresdə keçirilən G20 sammitində təntənəli tədbirlərdə görüşdülər. Ağ Evin rəhbəri bunu Rusiyanın Ukraynaya dənizçiləri və gəmilərini geri qaytarmadığı Kerç boğazında bir münaqişə ilə izah etdi. 2018 — ci ilin yayında iki saatdan çox liderlər Helsinkidə danışdılar, bundan əvvəl – 2017-ci ilin noyabr ayında Vyetnamda APEC-in zirvə toplantısında söhbət etdilər. Doğrudur, prezidentin köməkçisi Yuri Uşakov dedi ki, iki il ərzində prezidentlər on dəfə telefonla danışıblar.
****
Qeyd etdiyimiz kimi, danışıqlar nümayəndə heyətlərinin iştirakı ilə keçirilir. Görüşdə Rusiya tərəfindən xarici işlər naziri Sergey Lavrov, baş nazirin birinci müavini, maliyyə naziri Anton Siluanov, prezidentin köməkçisi Yuri Uşakov, prezidentin mətbuat katibi Dmitri Peskov iştirak edirlər. Amerika tərəfindən burada dövlət katibi Maykl Pompeo, maliyyə naziri Stiv Mnuçin, Ağ Ev Aparat rəhbəri İk Malveyni, milli təhlükəsizlik üzrə prezidentin köməkçisi Con Bolton, Ağ Evin mətbuat katibi Stefani Qrişem var.
****
Protokol çəkilişindən sonra jurnalistlər heç də dərhal danışıqlar otağını tərk etməyə razı olmadılar. Protokol əməkdaşlarının xahişlərinə baxmayaraq, bir çoxları liderlərin görüşündə qalmağa çalışıblar.
****
KİV nümayəndələri prezidentlərin hər bir sözünü acgözlüklə tuturlar, bəzi jurnalistlər birbaşa danışıqlar otağından canlı yayımlar aparırdılar. Yalnız kameralardan deyil, smartfonlarının ekranlarından da. Bəziləri, protokola baxmayaraq, prezidentlərə sual verməyə çalışırdılar- liderlər özləri də pis eşidilirdi. TASS-ın qeyd etdiyi kimi, “Vladimir” kimi Putinə müraciət edən Tramp, Rusiya Federasiyasının Prezidentinə jurnalistin sualına cavab verməyi xahiş edib. Lakin Putin protokol qaydalarına əməl etməyi üstün tutdu, onlar belə görüşlərdə jurnalistlərə cavab verməyi nəzərdə tutmurlar.
****
Maraqlıdır ki, Putin və Tramp görüşə, demək olar ki, gecikmədən başlayıblar, jurnalistlər də danışıqlar otağına buraxılıb, prezidentlər artıq ünsiyyətdə olublar. Görüşdə liderlərlə yanaşı, hər iki ölkənin nümayəndə heyətlərinin üzvləri də iştirak edirlər.
****
Giriş protokolu çərçivəsində Vladimir Putin qeyd etdi ki, bu, dialoqu davam etdirmək üçün yaxşı imkandır. Tramp, rus həmkarı ilə tərksilah, ticarət, ticarət məsələlərini müzakirə etməyi planlaşdırdığını bildirdi.
“Cənab Prezidentlə razılaşmaya bilmərəm, bizim danışmağa sözümüz var”, — deyə Putin bildirib.
****
Bu məqamda Vladimir Putin və Donald Trampın rəhbərlik etdiyi Rusiya və ABŞ nümayəndə heyətlərinin görüşü gedir.
Orxan
