“Həyat insan kimi yaşamaqdan zövq alacağınız bir şeydir”.
Bu yaxınlarda bir xəbərlə qarşılaşdım. Söhbət 14 yaşında bir qızın 17 yaşında oğlanla nişanlanmasından gedir və mən 14 yaşında biri olaraq, özüm də vəziyyəti şərh etmək istərdim.
Qızın 14 yaşında olduğu deyilir, yəni yaşı mənimlə bərabərdir. Bu səbəbdən aramızda BÖYÜK fərqlər var; təhsilimizdə, davranışımızda və anlayışlarımızda.
Bəli, hər kəs fərqlidir, baxmayaraq ki, bir insanın həyatında seçə biləcəyi iki istiqamət var: doğru və yanlış.
Bu “alqoritm” həyatda verilən bütün qərarlarda, xüsusən vacib olduğu zaman istifadə olunur. Bundan sonra qəbul etdiyiniz qərar gündəlik olaraq sizi əhatə edən insanlar tərəfindən təsdiqlənməlidir. Bu məsələdə qurban olduğu üçün qızın günahkar olduğunu düşünmürəm.
Əvvəla, valideynlərinin günahı var. Niyə? Öz “ailəsinə sahib olmaq” istəyi ilə zəhərləndiyindən təhsilin nə olduğu barədə tamamilə heç bir fikri olmadığı görünür.
Tamam, onu öyrətmədən nişanladınız, bəs ona gələcəkdə nə olacaq? Özü üçün ayağa qalxa bilməyəcəyini başa düşürsünüzmü? Bir çox vacib şeyləri bilməyəcək və normal bir həyatın nə olduğunu da bilməyəcək. Sözün əsl mənasında onu bir çox dostları ilə normal təhsil almış 8-ci sinif şagirdi olmaqdan məhrum edərək, bir ev xanımı kimi görürsünüz. Bəs o, necə yaşayacaq? Heç bu barədə düşündünüzmü?
Qız üçün: əzizim, vəziyyəti başa düşsən anlayarsan ki, belə dəhşətli bir təcrübə keçirdiyin üçün sənə görə çox üzüldüm və ümid etmək istərdim ki, hər şey düzələcək. Uşaqlığından zövq almalı olduğun yaşda 3 yaş böyük bir oğlanla nişanlanmağa özünü hazır bilsən də, təsdiq etdiyin hərəkətləri dayandırıb yenidən düşünməyini istərdim. Çünki bu həyatını poza bilər. Bundan imtina etməyəcəksənsə, formal olaraq təhsil ala bilməyəcəksən, məzun olmayacaqsan və işə düzələ bilməyəcəksən. Ümumiyyətlə, həyatda addım-addım diqqət yetirməli olduğun bir çox şeyi qaçıracaqsan.
Oğlana da diqqəti cəlb etmək istərdim. Birincisi, təəssüf ki, yenə valideynlər…
Bu, haqqında danışdığımız 17 yaşlı bir oğlandır. Əslində o, imtahanlarda böyük bir nəticə ilə məktəbi bitirməli və hansısa bir universitetə müraciət etməyi düşünməlidir.
Əgər siz onu da təhsildən yayındırırsınızsa, onda “gənc ailə” necə ayaq üstə qalacaq? Yaşamaq üçün lazım olan şeylərlə özlərini təmin etmək üçün necə bir iş tapacaq və maaş alacaq?
Valideynlər, əgər sizə bir şey olarsa həm qızlar, həm də oğlanlar nə edəcəklər? Təhsil almırlarsa, özləri qərar vermə, səhvlərini şərh etmək, işlərində müvəffəq olmaq bacarığına sahib olmadan, hara gedəcəklər? Borcları necə ödəyəcəklər, harada yaşayacaqlar?
Oğlan üçün: 17 yaşındasınız və tezliklə gənclik mərhələsinə qədəm qoyacağınız üçün özünüz qərar verə bilərsiniz. Sizi məcbur edə bilərlər, amma problemi həll etmək üçün kiməsə xəbər vermək imkanınız mütləq var. 14 yaşında bir uşaqla evlənməyə hazırsınızsa, nə düşünürsünüz? Sizcə bu “sevgidirmi”? Və buna indimi qərar verməlisiniz?
Mənə görə oğlan həyatın hansı mərhələlərdən ibarət olduğuna dair müstəqil fikri olmayan bir insan deyil. Bəli duyğularla qarşılaşmalısınız, amma bu, 3 illik fərqi olan yeniyetmələrin nişanlanması kimi bir halın qırmızı xətti olduğunu unutmaq anlamına gələ bilməz.
Hər kəsin öz taleyinə sahib olması haqqının tanınması arzusu ilə sabaha böyük ümidlərlə baxan 14 yaşlı Nigar
