Məşhur Məmmədov,
Millət vəkili
Azərbaycan zəngin qaz sərvətlərinə sahib bir ölkədir və qazını müxtəlif bazarlara tədarük edir. Ölkənin ən böyük qaz təchizatçısı olan Şahdəniz yatağı Azərbaycan qazının Avropa bazarına çatdırılması üçün əsas mənbəyə çevrilir. Trans-Adriyatik Qaz Boru Kəməri (TAP) vasitəsilə Azərbaycanın qazı Türkiyədən Avropa üçün İtaliyaya çatdırılır.
Azərbaycanın Şahdəniz yatağı sahəsində əldə etdiyi qaz, Avropa üçün strateji bir diversifikasiya əldə etməklə onun energetika təhlilini çeşidləndirir və energetika tədarikinin güvənilirliyini artırır. Bu da Azərbaycanı Avropa üçün əhəmiyyətli bir qaz təchizatçısı edir. Rusiyaya qarşı sanksiyalarla bağlı vəziyyət yeni ölçü yaradıb, çünki hazırda enerji sərvətlərimiz heç zaman olmadığı kimi zəruridir. Cənab Prezident İlham Əliyevin 22 iyul tarixində Şuşada “Euronews” televiziya kanalına verdiyi müsahibədə qeyd etdiyi kimi, istənilən addıma gəldikdə, biz onu bir çox il əvvəl imzalanmış müqavilələrimiz və planlarımız əsasında atırıq.
Əsas məqsəd Azərbaycanın energetika sahəsində daha geniş bir rolunu əldə etmək, regionun və dünyanın digər ölkələri ilə güclü energetika tərəfdaşlığını davam etdirmək və energetika sərvətlərini qoruyucu bir şəkildə idarə etməkdir. Bu, ölkənin iqtisadi inkişafını dəstəkləyəcək və energetika sahəsində böyük təcrübələr əldə etməsinə imkan verəcək.
Azərbaycanın energetika sahəsindəki potensialı, ölkənin ekonomik və siyasi stabilliyi ölkəni Avropa üçün daha cəlbedici edir. Dövlətin energetika sektoruna yatırımlar etməsi və tərəfdaşlarla müstəqil, balanslı danışıqlar aparması sayəsində Avropa üçün əhəmiyyətli bir qaz təchizatçısı kimi Azərbaycanın rolu danılmazdır.
Bir ölkənin energetika sərvətləri ilə bağlı müstəqil olması o ölkənin energetika təhlilini artırır və siyasi və iqtisadi gücünü qoruyur.
Energetika sahəsindəki dəyişən siyasi və iqtisadi mühit güvəni və əlaqələri qoruyub saxlamağa kömək edir. Uzunmüddətli müqavilələr energetika sahəsindəki strateji planlamalarla uyğunlaşdırılır və bir ölkənin energetika təhlilinin mühüm bir hissəsini təşkil edir.
Azərbaycan kimi energetika sərvətlərinə sahib olan ölkələrin, tələbatçılar və tədarükçülər arasında əməkdaşlığı və dövlət tərəfdaşlığını inkişaf etdirməsi, energetika sahəsində stabil və uzunmüddətli bir əlaqənin təmin olunması, böyük önəm kəsb edir. Bu, ölkələrin energetika təhlilini möhkəmləndirir və energetika sərvətlərini zərurət və əlaqəli bir səviyyədə təmin edir
Dünyanın sabit və dinamik inkişaf edən ölkələrindən biri sayılan Azərbaycan Respublikası uzun illər ərzində müstəqil iqtisadi siyasət yürüdür və bir çox qlobal enerji və nəqliyyat layihələrinin banisi və fəal iştirakçısıdır.
Artıq dünyada potensial qaz ixracatçısına çevrilmiş Azərbaycan Respublikası regionun və Avropanın enerji xəritəsini zənginləşdirir, eyni zamanda, müasir dövrün əsas qaz təchizatçısıdır. Həyata keçirilən uğurlu neft strategiyası sayəsində Avropanın və dünyanın bir çox ölkələri son illərdə “mavi yanacağa” artan tələbatın öhdəsindən gəlməyə çalışır, Azərbaycana böyük qaz tədarükçüsü kimi ümid bəsləyirlər. Bu, ölkəmizə qaz ehtiyatlarının dünya bazarına çıxarılması üçün müxtəlif ixrac marşrutlarının yaradılmasına yol açır. Son illərdə beynəlxalq əməkdaşlıq məkanına çevrilən Xəzər hövzəsi zəngin karbohidrogen ehtiyatları sayəsində bir çox qlobal enerji layihələrinin həyata keçirilməsi mərkəzi kimi diqqəti cəlb edib.
Avropa İttifaqının energetika üzrə komissarı Günter Ottinger təsadüfi vurğulamayıb ki, “Şahdəniz-2” layihəsi üzrə yekun qərarın imzalanması səmərəli əməkdaşlıq üçün yeni imkanlar açır: “Azərbaycan 2011-ci ildə öz öhdəliklərinə sadiq qalaraq Cənub Qaz Dəhlizinin icrasına başlayacaq. Cənub qaz dəhlizinin inkişafı hökumət və biznes icması arasında əməkdaşlığın bariz nümunəsidir və bu əməkdaşlıq qarşılıqlı faydalıdır. Onun fikrincə, “Şahdəniz-2” layihəsi üzrə yekun investisiya qərarının imzalanması Avropanın qaz ehtiyatlarının şaxələndirilməsinə və Qafqazla Avropa İttifaqı arasında münasibətlərin möhkəmlənməsinə kömək edəcək.
Yaxın illərdə Azərbaycan qaz hasilatını əhəmiyyətli dərəcədə artıracaq. Bütün Mərkəzi Asiya qazının tranzitində Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsində ölkəmizin rolu yüksək qiymətləndirilir. Məhz buna görə də enerji təhlükəsizliyi məsələsinin xüsusilə vacib olduğu bir dövrdə Azərbaycan potensial qaz tədarükçüsü və etibarlı tərəfdaşa çevrilib.
